Maszyna do pisania i zamek z papieru.

Wpisz swój adres e-mail poniżej i zapisz się do naszego newslettera

Jak złość zniszczy ci życie

Złość jest trudna

Złość jest trudną emocją. Szczególnie, jeśli jesteś też impulsywna/ny (nie panujesz nad własnym zachowaniem)

  • Wstajesz rano. Spieszysz się. W biegu wylewasz kawę, albo gorzej, oblewa cię nią ktoś inny. Wybuchasz. Mówisz przykre rzeczy; krzyczysz; obrażasz.
  • Szef nie daje ci urlopu. Wściekasz się. Trzaskasz gwałtownie drzwiami i mamroczesz pod nosem zbyt głośno.
  • Matka daje ci karę. Zalewa cię fala złości. Zbijasz jej ulubiony kubek; wychodzisz z domu i wracasz za kilka dni.
  • Masz zły dzień. Nie wyspałaś się. Kiedy spotykasz się ze swoim narzeczonym krytykujesz go, zauważasz wszystkie drobne niedociągnięcia.
  • Mąż zapomniał o twoich imieninach. Jesteś wkurzona, to już kolejny raz. Obrażasz się i nie odzywasz przez tydzień. Myślisz cały czas o tym, jaki on jest beznadziejny i wściekasz się na siebie, że za niego wyszłaś.

Konsekwencje Złości

Nie trzeba być psychoterapeutą, żeby znać setki takich scenariuszy. Wspólnym ich elementem są przykre konsekwencje. Wewnętrzne: kiedy się uspokoisz zaczynasz się wstydzić. Zewnętrzne: wyrzucają cię z pracy, tracisz ważne relacje, dostajesz jeszcze gorszą karę od rodziców.

Złość odpycha od nas ludzi

Najgorszą konsekwencją złości jest to, że odpycha od nas ludzi, zarówno ta gorąca złość (krzyki, wyzwiska), jak i ta zimna (obrażanie się, odsuwanie). Nie rozwiążemy naszych problemów interpersonalnych złoszcząc się.
Wydawałoby się, że złość tylko przeszkadza. Jest bezsensownym spadkiem po przodkach jaskiniowcach.

Po co ta złość?

Informuje cię o twoich preferencjach. Złościsz się, kiedy:

  • zablokowane są twoje cele,
  • twoje potrzeby nie są spełniane,
  • nie dostajesz czegoś.

Złość na siebie?

Złościsz się na siebie, bo wiesz, że zrobiłaś coś niekonstruktywnego; chcesz się zmienić. Rozwijasz się i stajesz lepszym człowiekiem.
Złość dodaje energii. Pozwala przezwyciężać przeszkody, wszelkie rewolucje, bazują właśnie na złości uciśnionych.
Pomyśl o przykrym rozstaniu. Dopóki planujesz zemstę jesteś pełna/ny werwy. W chwili, gdy dociera do ciebie absurdalność zemsty i nieuchronność rozstania, złość mija. Pojawia się smutek. Po energii ani śladu.
Wreszcie, jeśli jesteś w niebezpieczeństwie, złość pozwoli ci walczyć, oddać cios i obronić się.

Wybuchnąć czy nie? powoli nakręcam się…

Zresztą nie sama emocja jest problemem, tylko to, co z nią się robi. Nawet u osób bardzo wrażliwych emocje w końcu wygasają. Niestety często podsycamy ten ogień, nakręcając się. Rozprawiając o tym, że ktoś nie miał racji i był niesprawiedliwy. Być może ktoś nie miał racji, ale cierpi nie on, tylko ty. Dlatego uważam, że postrzeganie świata w kategoriach racji, sprawiedliwości jest nieefektywne dla osób o silnych emocjach. Dzięki dialektycznemu myśleniu można się tego oduczyć i w efekcie nie złościć tak często.

Praca nad Złością

Pierwszym krokiem w pracy nad złością, jest przyznanie, że masz z nią problem. Być może już to zrobiłaś, jeśli nie, to zastanów się chwilę i odpowiedz sobie na te pytania:

  • Jak twoje życie zmieniłoby się, gdybyś potrafiła radzić sobie ze złością?
  • Jakie masz plusy, a jakie minusy ze swojej złości ?

Poznanie emocji na wylot

Żeby sobie radzić z emocjami, trzeba je dobrze poznać. Ściągnij ten formularz i wypełniaj go przynajmniej raz dziennie. Dokładnie opisuję tą metodę tutaj. Dzięki niej poznasz swoją złość dokładnie i nauczysz się z nią radzić. Po jakimś czasie nauczysz się patrzeć na siebie z boku.
Nie będziesz już zdana na pastwę swoich uczuć. Powiesz sobie: Ok, czuję gorąco w brzuchu i mam rumieńce na twarzy, to złość, nie jestem w stanie kontynuować tej rozmowy, wyjdę i wrócę, jak emocje opadną.

Wiem, że to bardzo żmudna praca. Niestety jest konieczna. Wszystkie inne sposoby opanowywania emocji wymagają dystansu, który wyrabia się między innymi w ten sposób. Jeżeli nie znajdujesz w sobie siły popracuj najpierw nad motywacją. Możesz też poprosić psychoterapeutę o pomoc, jeśli uważasz, że przyda ci się wsparcie.

Vivian Fiszer
Vivian Fiszer

psycholog, terapeutka DBT, pasjonatka psychoterapii 3 Fali (DBT, ACT, CFT), wiceprezes Fundacji BPD. Interesują mnie głównie problemy zaburzeń osobowości, intensywne emocje i problematyczne relacje. Prowadzę szkolenia, wykłady w szkole podyplomowej SWPS.

Artykuły: 285