Co z tym Skypem?

Psychoterapia prowadzona przez Skype, FaceTime, czy inne wynalazki naszej cywilizacji zawsze budziła i nadal budzi pewne kontrowersje. Wielokrotnie spotkałam się ze stwierdzeniami zarówno ze strony pacjentów, jak i innych osób zajmujących się pomaganiem, że przez Skypa nie da się chociażby nawiązać relacji terapeutycznej, że terapia prowadzona w ten sposób nie jest efektywna itp. W związku z tym, że nasze Centrum oraz wiele innych poradni na świecie korzysta z tego narzędzia, postanowiłam zgłębić temat i przyjrzeć się jakie są zalecenia tudzież przeciwskazania prowadzenia terapii z pacjentem po drugiej stronie ekranu komputera.

Nowe technologie w psychoterapii u zarania dziejów, czyli Freud

Pionierem terapii, czy konsultacji psychologicznych na odległość był sam Freud, który korespondował ze swoimi pacjentami, tak samo robił Jung, natomiast sesje telefoniczne zostały zainicjowane w latach 60’ wraz z rozwojem infolinii suicydalnych i rozszerzyły swoją działalność na wiele obszarów poradnictwa psychologicznego. Pomoc telefoniczna jest nadal bardzo popularna, wszelkie telefony zaufania opierają się właśnie na tej formie poradnictwa.

DBT i telefony, czyli coaching telefoniczny

W terapii dialektyczno-behawioralnej zachęca się pacjentów do kontaktów telefonicznych. Nazywa się to coachingiem telefonicznym i jest dokładnie określone i zdefiniowane. Nie wygląda to tak, że można sobie rozmawiać o czym się chce, że zawsze, kiedy jest mi gorzej dzwonię do terapeuty. Oczywiście, że osoby wrażliwe mogłyby może skorzystać z takiego intensywnego wsparcia, ale terapeuci nie byliby w stanie ogarnąć tego typu telefonów. DBT które okazało się tak bardzo skuteczne, tego typu wsparcia telefonicznego w sobie nie zawiera. W protokole DBT mamy dokładnie określone cele i formę takich rozmów.
Rozmowy są krótkie, do 15 minut, odnoszą się do TU i TERAZ i służą generalizacji umiejętności, nauki skutecznego proszenia o pomoc, zapobieganiu kryzysom samobójczym oraz mają przeciwdziałać „wypadaniu z terapii”. Osoby mają więc dzwonić w 4 przypadkach:

konflikt/ problem z terapeutą lub grupą treningu umiejętności, który uniemożliwia przyjście na kolejną sesję.
problem z wykonaniem pracy domowej (zastosowaniem umiejętności)
sytuacja kryzysowa (tendencje samobójcze, samouszkodzenia, chęć napicia się, wymiotowania itp)
informowanie o sukcesach (w celu uzyskania wzmocnienia od terapeuty i w celu wzmocnienia samego terapeuty 😉 )

Przykładowy kontrakt coachingu (szczegóły mogą się różnić w zależności od terapeuty).

Psychoterapia, telefon, skype, badania

Badanie przeprowadzone przez R. J. Reese, C. W. Conoley i D. F. Brossart, przedstawione w Journal of Counseling Psychology (Vol. 49, No. 2) wykazało, że pomino braku możliwości zobaczenia się z terapeutą, psychoterapia i poradnictwo prowadzone przez telefon jest efektywne i lubiane przez pacjentów; z pośród 186 osób badanych, 68% zadeklarowało satysfakcję z tej formy kontaktu a 53% powiedziało że poczuło się lepiej w wyniku przeprowadzonej rozmowy telefonicznej.
Wraz z rozwojem internetu pojawiła się możliwość prowadzenia korespondencji mailowych, która to w przeciwieństwie do rozmów telefonicznych nie jest prowadzona w czasie rzeczywistym, nie ma możliwości usłyszenia swojego rozmówcy a co za tym idzie tonu głosu, ironii, czy innych subtelności. Wraz z pojawieniem się programów video-konferencyjnych takich jak Skype czy FaceTime, które są dostępne za darmo i łatwe w obsłudze, terapeuci zaczęli proponować taką formę terapii osobom z którymi nie mieli możliwości spotkania się w gabinecie ze względu na odległość geograficzną, czy niepełnosprawność ruchową.

Psychoterapia przez internet, potencjalne problemy

Oczywiście jest wiele zastrzeżeń odnośnie ochrony danych pacjentów przesyłanych drogą elektroniczną, dlatego też w naszym Centrum prosimy pacjentów o przesyłanie kwestionariusza-wywiadu klinicznego w formie zahasłowanej, a kwestionariusz SCID-II uzupełniamy razem w trakcie spotkania w sieci. Jako profesjonaliści jesteśmy zobowiązani chronić narzędzia do diagnozy i dokładamy wszelkich starań, by nie krążyły one w internecie. Skype i FaceTime są domyślnie szyfrowane, podczas gdy połączenia telefoniczne i e-mail nie są.

Kiedy terapia przez Skype nie jest wskazana?

Na podstawie zebranych informacji oraz własnych doświadczeń, nie zaleca się prowadzenia terapii przez Skypa z pacjentami:

którzy planują samobójstwo, mają myśli samobójcze lub okaleczają się
których bezpieczeństwo jest zagrożone
którzy grożą napaścią fizyczną lub seksualną, planującym wyrządzić komuś krzywdę
z nasilonym uzależnieniem od środków psychoaktywnych
będących w poważnym kryzysie
cierpiących na psychozę
nie chętnymi bądź nie zdolnymi do wyrażania swoich emocji przed ’’kamerą’’
którzy nie mają dostępu do komputera/internetu (lub dostęp utrudniony)
poniżej 18 roku życia
którzy mają zaburzenia osobowości paranoicznej

na podstawie:

http://au.professionals.reachout.com/online-counselling-pros-and-cons https://hubpages.com/health/Advantages-and-Disadvantages-of-Online-Therapy http://www.apa.org/monitor/apr02/studyshows.aspx