Maszyna do pisania i zamek z papieru.

jak dbać o relacje, czyli GIVE

okaż nam sympatię i podaj dalej:

Osoby z borderline oraz większość ludzi zwykle pragnie fajnych, stabilnych relacji. Jak poprawić relacje metodami DBT i znaleźć równowagę między dawaniem a braniem?

te amerykańskie akronimy

Wciąż szukam jakiejś zdolnej duszy, która mogłaby wymyślić polskie akronimy różnych umiejętności DBT (np. dear man już jeden z czytelników wymyślił- dziękujemy), więc jeśli znacie kogoś sprytnego językowo skierujcie tą osobę do mnie 🙂 Ja sobie łamałam głowę ze 2 lata i się poddałam- wymyśliłam jeden: ZIOM hahahahaha

Umiejętności Interpersonalne? Manipulacja?

Osoby z borderline oraz większość ludzi zwykle pragnie fajnych, stabilnych relacji. Jeśli macie trudności z relacjami, zastanówcie się, czy macie umiejętności, które pomagają w związkach. Uwaga ! z punktu widzenia osoby 100% szczerej, przez 100% czasu, 100% transparentnej, która czuje, że jak nie powie od razu wszystkiego to kłamie, umiejętności interpersonalne mogą się wydawać „manipulacyjne”.

czarno-białe myślenie

Cóż, postarajcie się wyjść z czarno białego myślenia i pomyśleć, że nawet jeśli tak jest, to jakiś stopień manipulacji jest widać konieczny, by ludzie nas lubili.
Choćby koronny przykład: spotykasz przyjaciółkę na mieście, ona ma niezbyt korzystną fryzurę, nie ma sensu być z nią szczerą w tym momencie, kiedy ona nic z tym nie może zrobić. Tylko sprawimy Jej przykrość. Tak samo jeśli idziesz na pierwszą randkę nie zaczynasz znajomości od pokazania wypisu ze szpitala psychiatrycznego.

W każdym razie, jak już chyba pisałam wcześniej, w każdej interakcji z drugim człowiekiem, musimy się zastanowić o co nam chodzi. Może są ludzie, którym przychodzi to naturalnie, ale osoby, które nie mają umiejętności interpersonalnych zwykle mają z tym kłopot.

3 priorytety w każdej interakcji

czyli nasze cudowne: DEARMAN-GIVE-FAST

  • osiągnięcie celu (tutaj dbamy o nasz cel, to może być konkretna prośba/odmowa, ale też wyrażenie własnego zdania). Do tego punktu mamy właśnie Dear Mana.
  • szacunek do samej/ego siebie (czyli jak ja sam/a chcę się czuć po zakończeniu tej, konkretnej interakcji ze sobą samą/samym) czyli FAST.
  • dobro relacji (jak chcę by druga osoba czuła się w związku ze mną po zakończeniu tej konkretnej interakcji) – tu jesteśmy: GIVE.

Zwykle jedna umiejętność przeważa

Zwykle jest tak, że jeden z priorytetów przeważa w naszym życiu lub w jakiejś relacji. Niestety, jeśli będziemy tylko prosić i wymagać taka relacja nie będzie dobra 🙁 jeśli będziemy tylko dbać o szacunek do siebie, również. Potrzebne są umiejętności dbania o samą relację. Potrzebna jest równowaga pomiędzy tymi trzema aspektami (cel, szacunek do siebie, relacja).

Nie można mieć wszystkiego

Pamiętajmy, że nie możemy mieć wszystkich 3 rzeczy na raz, to znaczy, oczywiście wszystkie 3 aspekty są ważne, ale planując spotkanie z drugą osobą warto ustalić nasze priorytety.

Dobro Relacji, czyli GIVE

Jeśli dojdziemy do wniosku, że ostatnio z daną osobą głównie czegoś chcieliśmy, albo głównie walczyliśmy o szacunek, to jeśli chcemy mieć dobrą relację, warto postawić na dobro relacji.

Tak więc dzisiaj przedstawiam kolejną umiejętność interpersonalną stosowaną w DBT, jaką jest GIVE, czyli jak zadbać o drugą osobę.

G.entle (delikatnie)
I.nterested (z zainteresowaniem)
V.alidate (uprawomocnij)
E.asy manner (na luzie)

Delikatnie

Wiem, że wiele osób czytających tego bloga nie zaznało wiele delikatności w swoim domu rodzinnym 🙁 a potem lecą w świat z tymi kąśliwymi żartami, podniesionym tonem głosu, przekleństwami, sarkazmem ostrym jak brzytwa… Myślą, że tak trzeba, że przekleństwa są okazywaniem bliskości, że w rodzinie okazuje się miłość ironicznymi docinkami. Być może znajdziecie inne osoby, które funkcjonują podobnie, ale większość nie lubi takich zachowań. Ogólną zasadą jest, że ludzie lubią osoby miłe i taktowne, łagodne.

Jak być łagodnym

po pierwsze nie atakujemy drugiej osoby, nie grozimy, ani nie okazujemy gniewu w sposób toksyczny (krzykiem, złośliwością, obrażaniem się). Jeśli chcemy wyrazić gniew, stosujemy dear mana (kiedy ty trzaskasz drzwiami, ja czuję złość i myślę, że moja praca nie jest dla ciebie ważna, chciałabym żebyś cicho zamykał drzwi, dzięki temu będzie lepsza atmosfera a mi będzie się łatwiej pracować).

co do gróźb, kiedy mówię: zabiję się, jeśli nie wrócisz dziś na noc (to jest groźba) natomiast jeśli powiem, mam straszne myśli samobójcze, myślę o zabiciu się, potrzebuję pomocy, pomóż mi proszę (to nie jest groźba).
Groźba może być skuteczna na krótką metę, ale na dłuższą niszczy relację.
kolejną cechą łagodności jest brak osądzania, nie mówimy o tym jak powinno być, nie walczymy zażarcie o swoją rację, nie ocenianie jest jedną z podstawowych umiejętności DBT. 

Ostatni element to brak lekceważenia, wrogości, poniżania, nie robimy złośliwych min, nie obrażamy się, nie rzucamy słuchawką, odbieramy telefony, oddzwaniamy.

  • tutaj zachęcam was do ćwiczenia: stańcie przed lustrem i powiedzcie do siebie coś miłego, ale miejcie złośliwy uśmiech i nieprzyjemny ton głosu…
    niestety, słowa są mniej ważne, ważniejszy jest ton głosu, wyraz twarzy, warto nad tym pracować.

Okazywanie zainteresowania

  • tutaj również polecam ćwiczenie, weźcie drugą osobę i opowiadajcie jej coś ważnego dla siebie, ale ta druga osoba ma ostentacyjnie was ignorować, przez 2 minuty ma z całych sił pokazać że was nie słucha. Zobaczycie, że jest to bardzo trudne doświadczenie.

Słuchanie

Jeśli nie słuchamy uważnie naszych partnerów, dzieci, przyjaciół to niestety unieważniamy ich doświadczenie (ważne dla nich, skoro o nim mówią). Uważne słuchanie jest dla wielu osób bardzo trudne, na początek więc, możecie okazywać zainteresowanie (nie musicie być naprawdę zainteresowani). Mój ulubiony przykład, trudno mi być 100% prawdziwie zainteresowaną opowieścią o kolejnej budowli w minecrafcie, ale słucham, zadaję pytania, parafrazuję, bo wiem, że to bardzo ważne dla mojego syna i to mi wystarczy, w tym sensie jestem zainteresowana- w sensie dbania o relację, bo samą budowlą nie tak bardzo.

Uprawomocnienie

no o tym to już bardzo dużo pisałam, pozwólcie, że odeślę was do innych artykułów.
mogę tylko dodać, że często musimy uprawomocnić czynami. To znaczy, jeśli słuchamy głośno muzyki i ktoś nam zwróci uwagę, samo powiedzenie: rozumiem, że ta muzyka ci przeszkadza, doskonale rozumiem twoją złość nie będzie adekwatne, tutaj uprawomocnieniem byłoby ściszenie muzyki.

Na luzie

Kochani, wszyscy znamy te mega poważne osoby, które są odbierane jako sztywne i drętwe. Ja wiem, że część z nas drętwieje i sztywnieje oraz zachowuje się mega poważnie, bo tak naprawdę ma wewnątrz roztrzęsioną galaretkowatą meduzę,

(tutaj miał być gif strachliwej meduzy, ale niestety nie znalazłam )

i wiem, że, jeśli cierpimy z powodu lęku społecznego może nam się wydawać, że dzięki grobowemu zachowaniu ustrzeżemy się błędów. Niestety wszelkie panowanie nad sobą w przypadku lęku społecznego może być zachowaniem zabezpieczającym, ale tutaj odsyłam was albo do waszych terapeutów, albo do innych artykułów.
wracając, no niestety, jeśli chcemy dbać o relacje musimy się wysilić, uśmiechać się, żartować, przymilać, prawić komplementy itp.

Manipulacja

Zabawne (w stylu czarnego humoru), że osoby, które od małego są oskarżane o manipulowanie, kiedy słyszą o tych umiejętnościach są często oburzone, że to nieszczere, niefajne itp. Trudno mi z tym dyskutować, ale powiem tak, jeśli chcemy mieć dobre relacje, lepiej nauczymy się tak postępować z ludźmi, żeby sami chętnie dawali nam to, czego potrzebujemy. Jeśli koniecznie chcecie nazywać to manipulacją, trudno, niech będzie.

ZapiszZapiszZapiszZapisz

halo! halo! jeśli lubisz nas czytać to koniecznie:

Vivian Fiszer
Vivian Fiszer

psycholog, terapeutka DBT, pasjonatka psychoterapii 3 Fali (DBT, ACT, CFT), wiceprezes Fundacji BPD. Interesują mnie głównie problemy zaburzeń osobowości, intensywne emocje i problematyczne relacje. Prowadzę szkolenia, wykłady w szkole podyplomowej SWPS.

Artykuły: 283