Co zrobić z głodem? impulsem zażycia substancji?

Jak radzić sobie z głodem, impulsem który chce przejąć nad nami kontrolę? Konkretne ćwiczenia z podejścia DBT i RPT (zapobieganie nawrotom)

Zapobieganie nawrotom, tym razem metody na przymusy, impulsy i głody

Cóż standardowo zaczęłam pisać o jednym, następnie wciągnęło mnie drugie i doszłam do 43 tematu, kocham się uczyć 🤓
W każdym razie cykl o wychodzeniu z uzależnienia metodami DBT i CBT – dokładnie RPT jest UWAGA! cyklem 😜

Dzisiaj kolejna, trzecia część cyklu (HA!) o relapse prevention treatment (RPT) = podejście zapobiegania nawrotom. Przyjrzymy się dokładnie technikom używanym w tym poznawczo-behawioralnym podejściu. Dla smaku dodamy także szczyptę metod DBT (które często stamtąd czerpią). Przypominam, że uzależnienia są powszechne przy borderline, poza tym podejście zapobiegania nawrotom (z mniejszymi lub większymi modyfikacjami) świetnie sprawdza się również przy:

• samouszkodzeniach,
• zamartwianiu,
• depresji,
• PTSD (a więcej o tych modyfikacjach w Witkiewitz & Marlatt, 2007).

Tym razem zajmiemy się kolejnymi oczkami w naszym łańcuchu. Ostatnio doszliśmy do technik kontroli bodźców, a dzisiaj przerobimy oczekiwania działania substancji +radzenie sobie z głodem: trzy razy O i na koniec gwiazda sezonu czyli surfowanie po impulsie.

Impulsy i Głód substancji

Mam nadzieję, że czytaliście ostatni odcinek i wiecie już, że skojarzone z substancją bodźce to nie bajeczka na dobranoc, no chyba że baśnie w oryginalnej wersji albo jeszcze lepiej Struwwelpeter  – Jaś Straszydło gdzie dzieciom obcina się palce (śmiejcie się, ja się na tym wychowywałam).

No dobrze, ale wiemy już też, że nie zawsze da się ich uniknąć. Skojarzeniem może być własny dom, żona, dłonie – generalnie dość trudno się tego pozbyć. Co więc zrobić kiedy dopadnie nas impuls, przymus, głód który wywala nam flaki na drugą stronę ulicy.

Impuls czy przymus

Kolejnym punktem jest rozróżnienie pomiędzy

• głód (craving): chęć zażycia/zaangażowania się w zachowanie nałogowe najczęściej mocno związane z oczekiwaniem działania substancji (czyli co uważam że będę miała z tego że to zrobię),
• przymus/impuls: tutaj już mamy zamiar zrobienia tego.

to ważne rozróżnienie bo okazuje się, że same impulsy, czy głód substancji wcale nie korelują z wpadką/nawrotem. Nie ma tu związku. Natomiast pewne inne aspekty mogą mieć.
Konkretnie koreluje z tym oczekiwanie dotyczące działania substancji które omawialiśmy w 1 artykule z tej serii. Dzisiaj zastanowimy się co z tym fantem można zrobić.

Oczekiwanie działania substancji

Oczekiwania działania substancji to poznawcze, wyuczone przekonania typu jeśli-to dotyczące konkretnych substancji i konkretnych jej efektów. Czyli uważam, że na każde moje cierpienie, pyk: łyknę i od razu odczuję cudowną ulgę (oczekiwanie wyregulowania nieprzyjemnych emocji alkoholem). Druga opcja, pyk zapalę i od razu będę w niebie (oczekiwanie przyjemności po zapaleniu). Faktycznie jest tak że części mózgu nazywane ośrodkiem nagrody są stymulowane przez naturalne i nienaturalne substancje.

Ośrodek Nagrody – to on jest winny

Ośrodek nagrody jak sama nazwa wskazuje musi być czymś bardzo przyjemnym, szczególnie z punktu widzenia samego mózgu który w nosie ma (przynajmniej w tej jego części) konsekwencje. Jedzenie, seks, kawa, herbata to wszystko powoduje miłe połechtanie tego właśnie ośrodka nagrody i odczuwanie przyjemności. Niestety, substancje nielegalne powodują wzrost do

10 razy wyższy 😱

niż nawet czekolada ‌(Gil-Rivas, McWhorter, 2013).

Dopamina

Za to wszystko odpowiada dopamina i wyobraźcie sobie że ten hormon bierze udział w samym kodowaniu oczekiwania nagrody a nawet odpowiada za wspomnienia które powiązane są z jego wydzielaniem!

Efekt jest taki, że samo przypominanie sobie, albo myślenie, czy nawet skojarzenia powodują wydzielanie się dopaminy. Nic więc dziwnego że tak trudno się powstrzymać od wspominek dawnych eskapad i marzeń na temat kolejnej. Te dopaminy są też powiązane z odczuciem głodu ale jeśli chcecie wiedzieć więcej to musicie sami o tym poczytać  (np. w Young, 2013) bo tam wchodzi jeszcze mnóstwo innych neurotransmiterów. Mnie się złamał na tym mózg i jestem w okresie rekonwalescencji obecnie.

Oczekiwania działania substancji u przedszkolaków?

Mądrzy ludzie w fartuchach uważają że oczekiwania działania substancji faktycznie powstają w procesie uczenia się. Już pięcioletnie dzieci mogą uważać że alkohol ułatwia relacje społeczne i koreluje to z piciem w nastoletniości (Young, 2013). Te oczekiwania powstają poprzez:

• własne zachowanie nałogowe;
• obserwację członków rodziny (np. domówki);
• patrzenie na rówieśników (np. popularni koledzy palący na przerwie);
• reklamy (np. festiwal sponsorowany przez browar);
• no i media (np. filmy romantyzujące zażywanie substancji).

Kolejnym ważnym czynnikiem w uzależnieniu są przekonania dotyczące naszej zdolności do odmawiania. Dlatego tak ważne jest uczenie się asertywności od małego! Wychowanie typu dzieci i ryby głosu nie mają, vel co ty wiesz o życiu, nie pomaga!

Co z tymi oczekiwaniami

szukałam i szukałam, dosłownie całymi godzinami and tomami and stosami artykułów ale niestety nie znalazłam tu żadnej rewelacyjnej metody. Pewnie dlatego twórca podejścia zapobiegania nawrotów nie umieścił go na mapie interwencji (obrazek powyżej).  Jeśli chcemy zmienić swoje oczekiwania co do działania substancji to możemy tylko stosować tradycyjne metody poznawczo-behawioralne 🙁

No chyba że opracujemy zawiły plan i będziemy mogli zreplikować laboratoryjne manipulacje, a dokładnie:

Efekt placebo substancji

Multum zostało przeprowadzonych badań jak placebo działa również w przypadku substancji. Na przykład studenci w laboratoryjnym barze (z neonami, muzyczką, butelkami i barmanami) kiedy pili drinki bez alkoholu (nie wiedząc o tym) zachowywali się i czuli według własnych oczekiwań a więc na przykład:

• stawali się bardziej rozmowni;
• więcej flirtowali;
• znikała ich nieśmiałość.

Kiedy edukowali się potem o efekcie oczekiwania działania substancji a także o tym że podczas eksperymentu nie pili tak naprawdę alkoholu to faktycznie pili mniej (Young, Ross 2013).

Zawiła Intryga

Teraz moja wyobraźnia podsuwa mi obraz zawiłej intrygi. Proszę mojego partnera by kiedyś, za przypadkowym razem, barman podał mi drink bezalkoholowy. Potem wychodzimy i partner przeprowadza ze mną analizę moich przekonań i psychoedukację…

Dlatego nie łamcie sobie głowy nad tym, jak przeprowadzić tą interwencję na sobie albo na kimś wam bliskim bo ten efekt działał tylko na mężczyzn i tylko trochę. Poza tym nie możemy być terapeutami naszych bliskich, to po prostu nie zadziała nawet jeśli jesteśmy w tym świetni i mówimy dokładnie to samo co terapeuta.

A w tego typu badaniach również dodawane są wcześniej wspomniane techniki CBT, więc skupmy się na tym. Jeśli faktycznie rzetelnie robicie wszystkie ćwiczenia z tego cyklu to myślę że to wystarczy aż nadto.

→Zadanie: łańcuch behawioralny, analiza zachowania

Cóż na początku było… była analiza behawioralna. Żeby znaleźć problem musimy w miarę obiektywnie mu się przyjrzeć. By to zrobić mamy łańcuch behawioralny w którym wyjdzie nam wszystko, czynniki wrażliwości, wyzwalacze, emocje, myśli itepe, ale to zostało omówione dobrze tutaj. Możecie też przysiąść do formularza emocje, jest trochę mniej upierdliwy a podobnie skuteczny.

(alternatywnie możecie sprobować zapisywać same myśli, po prostu wieczorem siadać i je zapisywać, albo w ciągu dnia kiedy się pojawiają)

Mam nadzieję że jesteście już po łańcuchu i macie doskonale przeanalizowane wasze zachowanie problemowe, w tym wiecie jakie są wasze myśli, które wiążą się z waszym problemem; załóżmy że chodzi o wypicie butelki wina w samotności w domu. Myśl która się pojawiła to: dlaczego znowu krzyczałam na moją dziewczynę?! Teraz spróbujemy wyciągnąć jakieś przekonania:

→Zadanie: jakie są moje przekonania, strzałka w dół:

ta technika pozwala nam (przy dobrych wiatrach) dokopać się do tego co jest głębiej i co powoduje większe problemy. Po prostu bierzemy myśl i dociekamy, dlaczego to ważne, co by to oznaczało gdyby tak było? co to mówi: o mnie jako o człowieku? albo o mojej przyszłości? co to mówi o otaczającym mnie świecie?

Weźmy przykład Ani która krzyczała na swoją dziewczynę. Jej myśl nim sięgnęła po alkohol to: dlaczego znowu krzyczałam na moją dziewczynę?! I teraz lecimy głębiej, w dół ⇓

• dlaczego znowu krzyczałam na moją dziewczynę?!⇓

 i dlaczego to problem?

• bo dużo się kłócimy⇓

i to cię trapi ponieważ?:

• boję się że mnie zostawi⇓

a gdyby faktycznie tak się stało?

• to by było nie do wytrzymania⇓

i co z tego by wynikało

• piłabym codziennie, od rana⇓

dlaczego?

• bo tylko alkohol pomógłby mi to znieść⇓

co to dla ciebie oznacza?

• alkohol mi bardzo pomaga⇓

Jak widzicie doszliśmy do przekonania dotyczącego efektu działania substancji, które jest dość problematyczne bo Ania chce zmodyfikować swoje picie. Teraz musimy popracować nad zmianą tego przekonania.

→Zadanie: moje przekonania: zmiana-dysputa

Skoro znaleźliśmy już to przekonanie dotyczące substancji/zachowania to teraz spróbujemy je obalić, ale tu znowu odeślę was do innego wpisu. Jeśli tam zajrzycie dostaniecie gotowy szablon rozprawy sądowej dotyczącej myśli/przekonania które chcecie zmienić, jest prokurator i adwokat i mowa końcowa – koniecznie zróbcie to ćwiczenie!

Moje przekonania: eksperymenty behawioralne

Kiedy już wiemy jakie myśli kierują nas ku uzależnieniu a nawet je trochę naruszyliśmy -bo są jak obeliski, zwarte, trwałe i bardzo trudno je zmienić. Sami skierujemy się w świat i sprawdzimy czy te myśli są prawdziwe. Hipotetyczna Ania, która ma problem z alkoholem wymyśliła takie eksperymenty:

• kiedy pokłócę się z dziewczyną to zadzwonię do przyjaciółki pogadać i poprosić o wsparcie; zrobię relaksację a potem medytację współczucia, zrobię zimną wodę i przypomnę sobie dlaczego chce przestać pić.

częste myśli+ odpowiadające im eksperymenty:

• idę na imprezę, wytrzymuję 2h na trzeźwo i zapisuję jak się czuję, uprawiam seks na trzeźwo sprawdzam czy faktycznie jest gorzej ze mną?, u znajomych na kolacji nie piję – sprawdzam czy się ze mnie śmieją albo naciskają na mnie itp.

Po takim eksperymencie warto by wysnuć jakieś wnioski.
Ale słuchajcie, naprawdę nasze myślenie wygląda zwykle tak:

a my byśmy chcieli mieć wnioski a nie wstęgi kolorowego spaghetti!

dlatego zawsze ćwiczenia psychologiczne robimy pisemnie‼️‼️

→Zadanie: eksperymenty behawioralne, planowanie i analiza

Dodatkowo pomocne będą wszystkie ćwiczenia pomagające w budowaniu motywacji (ale tego jeszcze nie opisałam). Motywację najczęściej budujemy na początku każdego leczenia, czy naszej chęci zmiany, niestety w każdym momencie ta motywacja może nam się zmniejszyć albo zaniknąć i wtedy wracamy do tego, tak jak w tym wypadku.

I teraz przechodzimy do gwiazdy sezonu: Impulsy

Radzenie sobie z głodem/impulsem/przymusem

Naprawdę wiem jak ciężkie jest uzależnienie czy jak silne są przymusowe zachowania. Metody wychodzenia z uzależnień wydają się cienkim patyczkiem we mgle którym mamy powstrzymać szarańczę. Rozumiem, kiedy podczas czytania tego podniesiecie tylko brew i powiecie, serio? noooo, nie sądzę. I olejecie temat.

Uwierzcie mi jednak, że ponieważ to takie ciężkie to tym bardziej musimy się przyłożyć i wykorzystać każdą dostępną metodę – oczywiście jeśli zależy nam by przestać. Jeśli średnio nam zależy, bardziej chcielibyśmy chcieć przestać wtedy musimy popracować nad motywacją (o tym będzie kolejny wpis).

Kiedy pędzi na nas impuls mamy tylko 2 wyjścia

Kiedy jesteśmy już w sytuacji że impuls pędzi na nas jak tir mamy 2 wyjścia:

• zastosować jakąś nową metodę i poradzić sobie z tym tirem albo:

mam więc nadzieję że się rozumiemy: nie ma trzeciego wyjścia! nie ma łatwego wyjścia!
(czasami można się wspierać lekami, ale to nie zastąpi ciężkiej pracy nad sobą)

ale mam też dobrą wiadomość: praca z impulsami ma to do siebie, że jeśli im nie ulegamy to przestaniemy je wzmacniać i za każdym razem impulsy będą słabsze, krótsze i rzadziej będą nas męczyły aż w końcu znikną na dobre.

Trzy razy O: Opóźnij, Odwracaj Uwagę, Określ się

Mam nadzieję że was przekonałam i jesteście gotowi na nowe wyzwanie. Jest to metoda 3xO (przetłumaczyłam to z angielskiego, tam było 3xD: delay, distract, decide). Są to naprawdę mocne metody.

Tylko Dzisiaj

Jeśli korzystaliście kiedykolwiek z meetingów to doskonale wiecie, że abstynencję utrzymuje się wyłącznie przez 24 godziny.

Tylko dzisiaj mam się nie objadać, tylko dzisiaj mam nie pić, tylko dzisiaj mam być miła dla dziewczyny itd.

Tylko ta chwila, uważność

Jeśli uczycie się metod terapii dialektyczno-behawioralnej (DBT) to z pewnością pamiętacie o tym, że fundamentem zdrowia psychicznego (i DBT) jest bycie tu i teraz. Zamiast martwienia się o przyszłość jesteśmy teraz w tym momencie. Zamiast zapadania się w ruchome piaski ruminacji albo picia trucizny nienawistnego krytyka wychodzimy z głowy do naszej rzeczywistości która w tej chwili nas otacza.

Już nigdy tego nie zrobię

Dla osoby uzależnionej pomyślenie: już nigdy tego nie zrobię często jest szkodliwe, na przykład z takich powodów:

• przerażające, “nigdy” może się takiej osobie jawić jako straszna, bezkresna przestrzeń cierpienia, nicości, pustki.
• kiedy myślę o tym bezdennym wyzwaniu – od razu mogę stwierdzić że: nie dam rady, to niemożliwe, nieeee. Nawet nie spróbuję bo przecież jestem pewna że sobie nie poradzę.
• Poza tym łatwo wtedy popaść w przekonanie, że właściwie ten problem mam już za sobą: nieee, nigdy już się nie napije, to pewne! wtedy uznaję że mogę iść do baru z kumplami, na imprezę. Przecież to już koniec, to za mną, już nie mam tego problemu. Przy takim podejściu częściej znajdziemy się w sytuacjach wysokiego ryzyka i nietrudno o wpadkę/nawrót.

No dobrze to co w takim razie?

OPÓŹNIJ: OK to się dzieje, ale zaczekam pół godziny

Kiedy dopada cię impuls powiedz sobie:

• OK to się właśnie dzieje, jest ciężko, strasznie mi się chce:……..
• ale zaczekam godzinę i wtedy najwyżej się:……..
• Impuls ma to do siebie że mija (naukowcy mówią że trwa max 30 minut).
• Kiedy mija ta godzina i nadal chcę:…….
• znowu mówię sobie, OK, rozumiem że chcesz:…… ale zaczekaj godzinę i wtedy się zastanów jeszcze raz.

To wytrzymaj choć 10 minut

Jeśli jest nam jeszcze ciężej mówimy sobie 15 minut, albo nawet 5! Każda praca z impulsami jest wartościowa. Jeśli opóźnisz swoje działanie o 5 minut, a kiedyś w ogóle się nad tym nie zastanawiałaś tylko robiłaś. To naprawdę ważny i wartościowy początek!

Impuls może być dłuższy jeśli będziemy go dokarmiać (czyli np. nakręcać się, albo zatapiać w fantazjach, oglądać przedmioty związane z naszym problemem), dlatego przechodzimy do kolejnego O:

ODWRACAJ UWAGĘ

O tym pisaliśmy wielokrotnie, ponieważ ta umiejętność przydaje się w każdym kryzysie (a nie wyłącznie przy uzależnieniach). W skrócie: kiedy czujemy że mózg nam zaraz wypłynie nogawką  i dosłownie mamy ochotę:

via GIPHY

Wtedy nie skupiamy się na tym jak natychmiast to zrobić i jakie to straszne i ciężkie i koszmarne, tylko ODWRACAMY UWAGĘ. Robimy coś w co możemy się wkręcić. Może to sudoku, może sprzątanie, malowanie, albo granie na pianinie, bardzo dobre są też gry (oczywiście nie kiedy mamy problem z graniem). Kiedy to robimy to staramy się uczestniczyć co oznacza totalne skupienie na danej czynności. Kiedy myśli nam uciekają do naszego uzależnienia, uparcie kierujemy uwagę do naszej czynności. Tutaj przeczytacie więcej o tej metodzie.

OKREŚL SIĘ

Tutaj ponownie wracamy do podjętej przez nas decyzji, jeśli jeszcze nie zrobiliście swoich plusów i minusów uzależnienia– to najwyższy czas. Będą potrzebne właśnie w tym momencie.

→Zadanie: Trzy razy O

jeśli chcecie więcej nad tym popracować to (dłuższą wersję plusów znajdziecie tutaj)

Impuls, fala impulsu

O impulsie rozmawialiśmy już wcześniej. Teraz przyjrzymy się jak taki impuls, przymus zrobienia czegoś przepływa (bo chcemy skojarzyć go z falą).

1. Wyzwalacz, trigger: uruchamia głód, to może być cokolwiek. Jakaś osoba, miejsce, myśl, emocja, zapach, przedmiot, dosłownie wszystko (omawialiśmy to tutaj).
2. Wzrost: głód zażycia jakiejś substancji czy przymus uruchomienia zachowania problemowego rośnie i staje się coraz bardziej intensywny, nie do zniesienia. Przymus może rosnąć powoli albo uruchomić się błyskawicznie.
3. Szczyt: głód/przymus osiąga punkt wrzenia. To odczucie że muszę, że naprawdę nie mogę inaczej, że teraz, zaraz, natychmiast! Nie daje się tego wytrzymać. Towarzyszy temu poczucie że to będzie rosło bez końca aż pęknę? zwariuję?…
4. Spadek: głód/przymus słabnie, blednie i w końcu znika.Żeby dotrzeć do tego etapu trzeba czasami nadludzkiej wręcz siły -wielkie gratulacje że udało Ci się dotrwać.

Surfowanie po Impulsie

Mądrzy ludzie czyli Marlatt&Gordon już w 1985 roku proponowali tą metodę, czytałam o niej wielokrotnie, potem natknęłam się na to w podręczniku DBT, który serdecznie wam polecam jeśli chcecie coś w swoim życiu zmienić, ewentualnie możecie też pobrać z bloga okrojoną wersję. Wszędzie zawsze to enigmatyczne surfowanie po impulsie, ewentualnie jeszcze dorzucą – wyobraź sobie że impuls to fala a ty po niej płyniesz. Taaaa, jasne, przecież to jest abstrakcja dla kogoś kto nie medytuje.
Kiedy już wiele miałam medytacji za sobą to świtało mi jak to się robi (podobnie jak medytowanie z bólem, pomyślałam). Ja jednak wolałabym mieć konkretne instrukcje, szczególnie że jest to metoda polecana dla osób uzależnionych lub/i impulsywnych. Kiedy walnie przymus niełatwo w jego trakcie coś z nim zrobić. Dlatego trzeba to jak najbardziej ułatwić.

Znalazłam je w końcu, opracowałam, uzupełniłam i oto one:

→Zadanie: Surfowanie po Impulsie

Kiedy borykamy się z trudnymi zachowaniami: samouszkodzenia, szkodliwe używanie substancji, uzależnienie, zaburzenie odżywiania, wybuchy agresji i chcemy przestać, chcemy odzyskać wolność nad własnym zachowaniem wtedy potrzebujemy nowych umiejętności. Jedną z nich jest surfowanie po impulsie. Zamiast poddać się impulsowi/przymusowi, my go doświadczamy wspierając się wizualizacją. Dzięki temu przetrwamy impuls a także przekonamy się że nie trwa w nieskończoność tylko w końcu słabnie i znika. Jeśli nie dokarmiamy tych doznań nakręcając się, wyobrażając sobie, przypominając, rzadko trwa dłużej niż 30 minut. Nie dowiadujemy się o tym bo zwykle poddajemy się wcześniej.
Z czasem nasz umysł coraz rzadziej będzie nam fundował takie doznania bo nauczy się, że nic tym nie zyskuje (przestaniemy to wzmacniać).

Pamiętajcie też, że nasz umysł nie do końca odróżnia rzeczywistość od fikcji własnych wyobrażeń, dlatego takie wizualizacje mają taką moc i mogą być ogromnym wsparciem dla nas w różnych sytuacjach.

tutaj nagrana medytacja, krótka:

oraz długa

i na końcu tradycyjnie Pdfik do pobrania

Cześć! to ja – Vivian. Zaczęłam ten blog i staram się pisać jak najczęściej albo publikować artykuły innych naszych autorów. Na emocje.pro nie mamy żadnych reklam i to się nie zmieni.
Pisanie czy publikowanie takiego artykułu zajmuje mnóstwo czasu i energii, dlatego proszę Cię śledź nasze konta społecznościowe i w ten sposób okaż swoje wsparcie dla naszych działań.
To naprawdę ważne, bo coraz mniej ludzi czyta a młode osoby oglądają głównie filmy, ewentualnie skróty na instagramie. Z większą ilością followersów będziemy w stanie dotrzeć do tych młodych osób (np. linki na instagramie można umieszczać od 10 000 fanów).
Mimo ogromnej ilości czytelników bloga nasze konta (FaceBook, youtube, spotify) są wciąż mizerne – naprawdę potrzebujemy Twojej pomocy.
A poniżej wszystkie nasze linki i konta:

źródła:

Fundamentals of Addiction: Preventing and managing relapse. CAMH
Bowen, S., Neharika Chawla, Grow, J. C., & G Alan Marlatt. (2021). Mindfulness-based relapse prevention for addictive behaviors : a clinician’s guide. The Guilford Press.
Daley, D. C.,Douaihy, A. B. (2019). Managing your substance use disorder: Client workbook. Oxford University Press.
Daley, D. C., Marlatt, G. A. (2006). Overcoming your alcohol or drug problem: Effective recovery strategies: Workbook. Oxford University Press.
Gil-Rivas, McWhorter. (2013). Chapter 24 – Self-Medication, In Miller, P M (Ed.) Principles of Addiction: Comprehensive Addictive Behaviours and Disorders . Elsevier.
Heishman, S. J., Singleton, E. G., & Liguori, A. (2001). Marijuana Craving Questionnaire: development and initial validation of a self-report instrument. 
Heishman, S. J., Saha, S., & Singleton, E. G. (2004). Imagery-Induced Tobacco Craving: Duration and Lack of Assessment Reactivity Bias. Psychology of Addictive Behaviors.
Halikas, J. A., Kuhn, K. L., Crosby, R., Carlson, G., & Crea, F. (1991). The measurement of craving in cocaine patients using the minnesota cocaine craving scale. Comprehensive Psychiatry.
Hendershot, C. S., Witkiewitz, K., George, W. H., & Marlatt, G. A. (2011). Relapse prevention for addictive behaviors. Substance abuse treatment, prevention, and policy.
Menon, Jayakrishnan; Kandasamy, Arun. Relapse prevention. Indian Journal of Psychiatry: February 2018 – Volume 60.
Ostafin, Brian & Marlatt, G.. (2008). Surfing the Urge: Experiential Acceptance Moderates the Relation Between Automatic Alcohol Motivation and Hazardous Drinking. Journal of Social and Clinical Psychology.
Wiers, R. W., Wood, M. D., Darkes, J., Corbin, W. R., Jones, B. T., & Sher, K. J. (2003). Changing expectancies: cognitive mechanisms and context effects. Alcoholism, clinical and experimental research.
Witkiewitz, K. A., & Marlatt, G. A. (2007). Therapist’s Guide to Evidence-Based Relapse Prevention. Academic Press.
Young, Ross (2013) Craving and expectancies. In Miller, P M (Ed.) Principles of Addiction: Comprehensive Addictive Behaviours and Disorders . Elsevier.