Maszyna do pisania i zamek z papieru.
Para w historycznych strojach, romantyczna scenografia z kwiatami.

Związki romantyczne. Jak kochają osoby z cechami borderline.

okaż nam sympatię i podaj dalej:

Jak kochają osoby z cechami borderline, wrażliwe na odrzucenie i te które cierpią z powodu silnych, wymykających się spod kontroli emocji

Związki romantyczne osób z cechami borderline

Było sporo kontrowersji związanych z tym artykułem. To prawda, ciężko ustrzec się przed generalizacjami, czy uproszczeniami pisząc na taki temat. Mimo to, po przemyśleniach i naradach postanowiłam go zostawić. Ludzie nadal będą szukać informacji w internecie -to wręcz najbardziej popularny nasz artykuł!

Dlatego myślę, że to ważne, by znaleźli inne spojrzenie na ten temat, oparte na nauce. Artykuł wydłużyłam i poprawiłam, żeby wyjść poza skrótowy opis, a wyjaśnić zarówno partnerom, jak i samym osobom dotkniętym borderline pewne zachowania. Skąd się biorą i jakie możliwe są rozwiązania.

Ponieważ nie ma zbyt wiele konkretnych badań na temat związków osób z zaburzeniem z pogranicza (prócz statystyk), opieram się na literaturze oraz doświadczeniu swoim i innych klinicystów, którzy pracują z tymi osobami.

Toksyczne Związki? Toksyczny Internet

W internecie istnieją różne mniej i bardziej mroczne miejsca tworzone przez osoby, które NIE specjalizują się w zaburzeniach osobowości. Psychologia jest bardzo szeroką dziedziną, nawet psychologia samych zaburzeń psychicznych jest nauką przepastną.

Zajmuję się zaburzeniami osobowości codziennie, to moja specjalizacja i moja pasja. Mimo to, nawet, kiedy piszę o tym co znam zawsze staram się znaleźć źródła. Każdy artykuł, który piszę poprzedzam sprawdzaniem literatury i czytaniem badań. Wiele czasu poświęcam na pisanie, sprawdzanie, jak widzicie wracam do nich i poprawiam błędy, niedociągnięcia. Czasami czytelnicy coś mi podpowiedzą – dziękuję 🙂

Nie ufaj wszystkiemu co czytasz

Proszę nie ufajcie wszystkiemu w internecie. Zanim się załamiecie, albo ocenicie kogoś srogo na podstawie tego czego się dowiecie, sprawdźcie, czy osoba, która napisała/nagrała daną rzecz faktycznie opierała się na faktach i czy były to fakty (np. badania) wysokiej jakości.

W tych mrocznych miejscach pisze się o toksyczności osób z borderline nie biorąc pod uwagę wielu innych czynników. Na przykład, czy osoba ma inne zaburzenia, czy korzysta z terapii, pracuje nad sobą. Autorzy generalizują mówiąc, że wszystkie te osoby są toksyczne. Chciałabym przypomnieć, że mówimy o LUDZIACH. W dodatku takich, którzy zwykle mają za sobą piekło, a ich codzienność też jest bardzo trudna (stąd ich zachowania).

Nie będę się zgadzać na stygmatyzację ludzi z chorobami psychicznymi, czy zaburzeniami. Naszymi głównymi wartościami, które przyświecają na tym blogu jest nie ocenianie, współczucie i stworzenie bezpiecznego miejsca dla każdego.

Osoby z Borderline?

Zaburzenie osobowości z pogranicza, to tylko pewna nazwa na kilka zachowań. Osoby te bardzo różnią się między sobą, same kryteria (jest ich 9) zaburzenia borderline dają 256 możliwych kombinacji‼️
Część z tych osób może mieć również inne zaburzenia osobowości, a jedną z cech charakterystycznych zaburzeń osobowości (wszystkich) są problemy w relacjach.

Poniżej opis jednego z możliwych scenariuszy romansu osoby z cechami osobowości z pogranicza. Takiej, która nie zdaje sobie sprawy ze swoich problemów i/lub nie pracuje konkretnie w terapii.
Jest to scenariusz, który faktycznie dość często się powtarza i wynika z pewnych cech tego zaburzenia.

Kryteria Borderline i Związek

Kryteria BPD, które bezpośrednio odnoszą się do relacji:

  • Rozpaczliwe próby uniknięcia opuszczenia– rzeczywistego lub wyobrażonego.
  • Wzorzec niestabilnych i intensywnych relacji interpersonalnych, które cechuje naprzemian skrajne idealizowanie i dewaluowanie innych.
  • ⇒ tak naprawdę pozostałe kryteria diagnostyczne również wpływają na zachowania tych osób w związkach, co postaram się wyjaśnić poniżej.

Jednak nie oznacza to, że ten scenariusz musi się wydarzyć, czy będzie przebiegał identycznie!
Kobiety, czy mężczyźni z intensywnymi emocjami mają dowolne fajne i wartościowe cechy, które wnoszą do związku. Często są uprzejmi, mili i dbają o drugą osobę. Są romantyczni, oddani i mogą być wspaniałymi partnerami.

Związki Romantyczne są trudne

Związki romantyczne, chyba najtrudniejszy temat dla osób z intensywnymi emocjami, czy zaburzeniem osobowości Borderline.
Wtedy właśnie, stają się najbardziej wrażliwe, odkryte, łatwe do zranienia. Nic dziwnego, zwykle mają pozabezpieczne przywiązanie (Gunderson, 2007) jak wtedy stworzyć stabilny związek?

Osoby z zaburzeniem osobowości z pogranicza często mają za sobą historię, wielu nieudanych związków. Burzliwych, intensywnych, gorących i romantycznych, boleśnie rozdzierających serce, pozostawiających ziejące zgliszcza.

…czarną, zimną pustkę w sercu.

BADANIA: związki osób z zaburzeniami osobowości

Badania wskazują, że osoby z tym zaburzeniem rzeczywiście mają burzliwe związki, pełne stresu i konfliktów.
Im więcej symptomów BPD tym:

  • mniej satysfakcji ze związku odczuwa partner,
  • więcej związków w ciągu życia,
  • więcej nieplanowanych ciąż,
  • więcej zakończonych związków nieromantycznych,

Te charakterystyki NIE są typowe wyłącznie dla zaburzenia borderline, ale dla wszystkich zaburzeń osobowości.

DLACZEGO ZAKOCHUJEMY SIĘ W OSOBACH Z CECHAMI BPD?

No właśnie, jak to się dzieje, mam na myśli teraz te skrajne przejawy tego zaburzenia, że niektórzy z nas lecą jak ćmy w ten ogień? Może właśnie dlatego, że to ogień? Że to romans o którym czytaliśmy tylko w książkach? Widzieliśmy tylko na filmach? Słyszeliśmy tylko w piosenkach?

Faktycznie wielu partnerów BPD mówi o niezwykłych uniesieniach jakich doznali w takim związku. O radości, ekscytacji, namiętności takiej osoby. O ich niezwykłych emocjach i potrzebie intymności. Dokładnie to jest dla nich pociągające.

To oczywiście może być zarówno kobieta jak i mężczyzna. Poniżej piszę o związku mężczyzna-kobieta, ale mogą to być dowolne konfiguracje. 

MIŁOŚĆ: POCZĄTKI

Na początku związku osoba z cechami borderline będzie idealizować swojego partnera. Ta osoba będzie się wydawała spełnieniem twoich marzeń.
Będziesz się czuć absolutnie wyjątkowo. Będziesz się czuć ubóstwiany, adorowany, skrajnie uwielbiany. Myślę, że trochę jak w tej piosence.
Stanie się to bardzo szybko. W bardzo krótkim czasie poczujesz jakby wydarzyło się bardzo wiele. Rozmowy będą intensywne, jej uwaga będzie skupiona na tobie.

Mogłaby leżeć godzinami wpatrywać się w ciebie, głaskać twoje włosy, nie schodzić ci z kolan, nie wychodzić z łóżka.
Będziesz w centrum jej zainteresowania, będzie cię słuchała, śmiała się z twoich żartów, będzie chłonęła każde twoje słowo, myśl, opinię z najwyższym zainteresowaniem, podziwem!

Będziesz się czuł najważniejszy, jak nigdy dotąd, będziesz w absolutnym centrum czyjegoś świata.

Rozbitek i Wybawiciel

dlaczego? taka osoba może złapać się ciebie jak rozbitek tratwy. Nic dziwnego, jeśli uświadomimy sobie, że wchodzimy w związki między innymi po to, by regulować swoje emocje. Taka osoba kiepsko to potrafi, dysregulacja emocji to przecież podstawowy problem osoby z borderline.

Wyobraź sobie, że ona (osoba) cierpi prawie codziennie a ty naprawdę jesteś jej wybawicielem. Przy tobie naprawdę czuje się wreszcie dobrze, normalnie, w całości.
Może złapać oddech jak haust świeżego powietrza łapie właśnie rozbitek, który wdrapał się na tratwę…

Jedno twoje:

  • nie martw się,
  • przytulenie,
  • pogłaskanie po głowie,
  • jesteś ok.

załatwia sprawę, zmienia emocje, ukoi największy sztorm.

ale…
to są intensywne emocje, to jest zaburzenie. Jeśli osoba ciężko nad sobą nie pracuje to…

MIŁOŚĆ: RZECZYWISTOŚĆ

Kiedy ktoś z BPD zobaczy, że wybrana osoba nie jest idealna, może popaść w drugą skrajność.
Przy kłótni/ jakimkolwiek drobnym nieporozumieniu zacznie obrzucać cię błotem.
Nie będzie już pamiętać żadnej dobrej chwili, żadnej dobrej cechy. Wyciągnie wszystko, co najgorsze i będzie się pastwić nad tobą. Będzie wypominać rzeczy sprzed 10 lat, jakieś nieistotne (dla ciebie) szczegóły, może ciągnąć swoje tyrady godzinami 🙁

Robi to z powodu własnego intensywnego cierpienia, oto ubóstwiany kolos okazał się mieć gliniane nogi, kolejny raz czuje się oszukana. Nie potrafi widzieć jednocześnie czerni i bieli. W jednym momencie potrafi skupić się tylko na jednym.
Nie potrafi pamiętać/widzieć ciebie jednocześnie dobrym i złym, albo totalnie idealizuje, albo dewaluuje.

Nie opuszczaj mnie…

Takie kłótnie są najczęściej spowodowane odczuwanym porzuceniem.

  • Być może twój sms był za krótki, albo nie zadzwoniłeś wczoraj wieczorem.
  • Być może nie poświęciłeś jej wystarczająco dużo uwagi na imprezie.
  • Być może wasz związek przeszedł już do dalszych faz i nie spędzacie po kilka godzin w łóżku (co jest naturalne), jednak osoby z BPD nie znoszą tego dobrze.
  • Być może powiedziała, że woli dzisiaj być sama i prosiła byś nie dzwonił, a ty posłuchałeś (ona zrobiła to po to, by sprawdzić, czy posłuchasz- jako test twojej miłości)

Uwaga to, że czujesz się manipulowany nie oznacza, że to manipulacja.

Dlaczego tak się dzieje?

Lęk przed porzuceniem

Osoba z BPD często odczuwa lęk przed porzuceniem. Rzadko czuje się na 100% bezpieczna. Dlatego cię sprawdza, żeby się upewnić, żeby poczuć się na chwilę bezpiecznie.

Oczywiście można to zmienić. Cierpliwy partner w momencie takiej awantury, skupi się na emocjach, a nie na treści. Uprawomocni emocje, zrozumie, że to trudne, wyjdzie naprzeciw potrzebom drugiej strony, ale nie będzie tego robił za każdym razem (kompromis).

Nie jest to jednak tylko odpowiedzialnością partnera, by takie zachowania nie niszczyły związku. Zaburzenie z pogranicza można i trzeba leczyć. Osoba taka może się zmienić, często bardzo zależy jej na związku.

Komunikacja Potrzeb

Jeśli zacznie pracować nad sobą zanim szkody w związku nie będą zbyt duże, rokowania są dobre. Musi nauczyć się wyrażać swoje potrzeby, wprost powiedzieć:

  • Chciałabym, by twoje smsy były dłuższe 🙂
  • Chciałabym, byś rozmawiał ze mną na imprezie

Musi też nauczyć się akceptować odmowę, nauczyć się negocjować, czy mówić jeszcze konkretniej o co chodzi, zamiast: powiedz mi coś miłego: co konkretnie ma ktoś powiedzieć 🙂

ZAKŁADNIK MIŁOŚCI

Zaburzenie z pogranicza może się również manifestować zachowaniami skrajnie impulsywnymi, a nawet niebezpiecznymi. Osoba może radzić sobie ze swoimi skrajnymi emocjami za pomocą różnych szkodliwych zachowań: samouszkodzenia, alkohol, niedozwolone substancje, szybka jazda samochodem, wydawanie pieniędzy, jedzenie. Skrajnym sposobem rozwiązania swoich problemów może uznać samobójstwo: Wolę nie żyć – niż tak strasznie cierpieć.

Nie wytrzymam tego

Grożenie samobójstwem to nie żarty: 8-10% osób z BPD umrze śmiercią samobójczą. Co więc robić? W sytuacji grożenia samobójstwem na pewno trzeba wezwać karetkę.

Hospitalizacja mimo, że nie jest skuteczną metodą leczenia, może być konieczna, by zapewnić osobie opiekę. Szczególnie w sytuacji rozstania, osoba taka jest narażona na niebezpieczeństwo. Docelowo w zaburzeniach osobowości najskuteczniejsza będzie psychoterapia. Możliwa wyłącznie, jeśli osoba ma motywację do zmiany.

Typowa osoba z borderline bardzo chce się zmienić. Uważa się za głęboko niedoskonałą.
Jeśli natomiast jesteś w związku z osobą, która stosuje wobec ciebie przemoc, straszy samobójstwem, sprawia, że ciągle się boisz, że powiesz coś nie tak. Czujesz ciągły stres, strach, a osoba nie pracuje nad sobą, albo robi to nieskutecznie, wtedy zastanów się nad sobą. Dlaczego wciąż pozostajesz w tym związku?

Przywiązanie

Jeśli to nie dostatecznie dobrze opisuje to jak funkcjonujecie w związku, albo ciekawią was inne, konkretne metody jak poradzić sobie z trudnymi sytuacjami na polu bliskość-potrzeba przestrzeni- koniecznie zapoznajcie się z artykułem o tym jak osoba o przywiązaniu unikającym i lękowym tworzą związek.

Psychoterapia

Jeśli sytuacja jest trudna, naprawdę warto skorzystać z pomocy terapeuty, czy to na NFZ, czy w prywatnym gabinecie.
Jeśli nie stać Was na prywatną terapię DBT (rekomendowaną w przypadku borderline) staramy się, by to się zmieniło. Po to właśnie (między innymi) kiedyś założyłyśmy Towarzystwo Terapii DBT.
Natomiast nie wiem, czy wiecie, ale w wielu miastach istnieją centra kryzysowe w których pracuje mnóstwo wspaniałych osób, naprawdę warto się wybrać.

PSYCHOTERAPIA nadzieja dla bpd i ich bliskich

Najnowsze badania mówią wyraźnie, już po 2 latach psychoterapii 50%, POŁOWA, osób z tym problemem jest wyleczona!!! (a przynajmniej nie spełnia kryteriów zaburzenia). Osoby najciężej dotknięte tym zaburzeniem potrzebują zwykle trochę więcej czasu, tutaj 35% nie spełnia kryteriów po 2 latach, po 6 latach 68, 6% (Zanarini, 2003).
Jeśli macie taki problem, albo znacie kogoś z tym problemem naprawdę jest ogromna szansa, że sytuacja się zmieni! Oczywiście my polecamy najskuteczniejsza: DBT terapię dialektyczno-behawioralną, tutaj opisuję dodatkowe, istotne powody.

Naprawdę znam wiele par, którym udaje się mieć wspaniałe związki z osobami, które mają zaburzenie borderline. Osoby te przezwyciężyły, albo przezwyciężają swoje problemy, uczą się komunikacji, regulowania swoich emocji, akceptowania odmowy, dawania wolności swoim partnerom.

Chciałabym więc jeszcze raz podkreślić, że nie da się określić z góry jaki będzie scenariusz, czy finał waszej konkretnie historii miłosnej, czy życiowej, bo dużo zależy też od was.

źródła:

Gunderson JG.. Disturbed Relationships as a Phenotype for Borderline Personality Disorder
Gunderson JG. The borderline patient’s intolerance of aloneness: insecure attachments and therapist availability.
Zanarini MC, Frankenburg FR, Hennen J, Silk KR. (2003) The longitudinal course of borderline psychopathology: 6-year prospective follow-up of the phenomenology of borderline personality disorder.

Vivian Fiszer
Vivian Fiszer

psycholog, terapeutka DBT, pasjonatka psychoterapii 3 Fali (DBT, ACT, CFT), wiceprezes Fundacji BPD. Interesują mnie głównie problemy zaburzeń osobowości, intensywne emocje i problematyczne relacje. Prowadzę szkolenia, wykłady w szkole podyplomowej SWPS.

Artykuły: 283