Maszyna do pisania i zamek z papieru.

Wpisz swój adres e-mail poniżej i zapisz się do naszego newslettera

Jak radzić sobie ze stresem i lękiem przed własnymi emocjami

Nieprzyjemne Emocje

Wszyscy ludzie odczuwają emocje, tak zostaliśmy zaprojektowani, emocje pozwoliły nam przetrwać. Niektóre emocje są przyjemne, a inne nieprzyjemne.
Większość ludzi nie lubi czuć się nieprzyjemnie. Nie lubimy, kiedy jest nam gorąco, zimno, kiedy chce nam się jeść, kiedy nas coś boli, fizycznie, czy psychicznie. Problem polega na tym, że nieprzyjemne wydarzenia i emocje są częścią życia.

Jest ogromna różnica pomiędzy nielubieniem nieprzyjemnych emocji, ale akceptowaniem ich jako nieodłącznej części życia, a odczuwaniem ich jako czegoś absolutnie nie do zniesienia, czegoś, czego trzeba się pozbyć, uniknąć.
Kiedy nie potrafimy znieść własnych emocji, możemy wpadać w kolejne problemy, które znacznie pogorszą naszą sytuację.

Nietolerowanie Stresu- brak odporności na stres

Czy umiesz znosić stres? Odnieś się do poniższych stwierdzeń, jeśli zgadzasz się z większością, może to oznaczać, że masz niską odporność na stres.

  1. Stres, zdenerwowanie jest dla mnie nie do zniesienia.
  2. Kiedy czuję zestresowanie, zdenerwowanie, jedyne o czym myślę, to to, jak źle się czuję.
  3. Nie radzę sobie z uczuciem zestresowania, czy zdenerwowania.
  4. Moje uczucia zestresowania, zdenerwowania są tak intensywne, że przejmują nade mną kontrolę.
  5. Nie ma nic gorszego niż czucie się zestresowanym, czy zdenerwowanym.
  6. Nie toleruję stresu, czy zdenerowania tak dobrze jak większość ludzi.
  7. Moje uczucia zestresowania, czy zdenerowania są nieakceptowalne.
  8. Zrobię wszystko, by uniknąć stresu, czy zdenerwowania.
  9. Inni ludzie wydają się tolerować stres, czy zdenerowowanie lepiej niż ja.
  10. Wstydzę się siebie, kiedy czuję stres, czy zdenerwowanie.
  11. Moje uczucia stresu, czy zdenerwowania przerażają mnie.
  12. Zrobię wszystko, by przestać się czuć zestresowaną/ nym, czy zdenerwowaną/ nym.
  13. Kiedy czuję się zestresowana/ny, czy zdenerwowana/ ny, muszę natychmiast coś z tym zrobić.
  14. Kiedy czuję się zestresowana/ny, czy zdenerwowana/ ny, nie potrafię na niczym innym się skoncentrować, tylko na tym, jak źle się czuję.

Nieumiejętność znoszenia nieprzyjemnych, niewygodnych emocji i desperacka potrzeba uciekania przed odczuwaniem własnych emocji, zwykle wynika ze strachu przed własnymi emocjami (fobia emocji). Niektóre osoby boją się wszystkich swoich emocji, inne mają jedną emocję, która wydaje im się szczególnie groźna. Jak wygląda to u ciebie? Która emocja sprawia ci problemy? Jeśli nie znasz swoich emocji, tutaj encyklopedia emocji, który może pomóc w poznaniu ich.

Emocje są neutralne

Dlaczego nie mówimy, że jakaś emocja jest negatywna. Otóż są osoby, które lubią energetyzujące działanie złości, inni uwielbiają się bać i pasjami oglądają horrory, smutek dla pewnych osób wyzwala kreatywność i również nie jest problemem. Poza tym każda emocja jest potrzebna. Stąd mówi się, że nie można mówić o negatywnych emocjach.

Problem z pozbywaniem się czegoś

Zwykle w życiu, kiedy czegoś nie chcemy, pozbywamy się tego. Ta strategia świetnie działa w większości przypadków (głód, pragnienie, ból, zimno). Niestety w przypadku emocji lub myśli jest inaczej.
Im bardziej się walczymy, unikamy, tym bardziej rosną w siłę, emocje, lęk, stres. Mechanizm jest taki sam, jak w każdej fobii, czy w atakach paniki.

Lęk i unikanie stresu, wzmacnia stres.

Przekonania wspierające nieodporność na stres:

  • Nie wytrzymam tego
  • To nie do zniesienia
  • Nie cierpię tego uczucia
  • Muszę zatrzymać to uczucie
  • Muszę się pozbyć tego uczucia
  • Zabierzcie to
  • Nie poradzę sobie z tym uczuciem
  • Stracę kontrolę
  • Zwariuję
  • To uczucie będzie trwało wiecznie
  • To głupie i nie do zaakceptowania, że tak się czuję
  • Skoro tak się czuję, znaczy, że jestem słaba, słaby
  • Skoro tak się czuję, znaczy, że jestem zła, zły
  • To niebezpieczne
  • Nie powinnam, nie powinienem tak się czuć, bo ……
  • To uczucie jest błędne, bo …..
  • To niesprawiedliwe, że tak się czuję
  • Inni się tak nie czują….

Uciekanie od Stresu – Metody

Sytuacyjne unikanie: unikamy stresujących sytuacji, miejsc, osób, aktywności.
Przykłady: Unikasz członka rodziny, który wzbudza złość, unikasz nauki, która wzbudza frustrację, unikasz wspomnień, bo czujesz smutek, unikasz załatwniania spraw z powodu lęku.

Można również unikać poprzez używki, alkohol, narkotyki. Również przez nadmierne spanie, jedzenie, nadmierne zakupy, nadmierny seks, granie w gry komputerowe, czy oglądanie telewizji.
Samouszkodzenia są również metodą radzenia sobie ze stresem, napięciem, silnymi emocjami.

Wszystkie z wymienionych metod działają tylko krótkoterminowo, w dłuższym terminie powodują wiele nowych problemów i znacznie zwiększają stres.

Akceptacja

Akceptacja nie oznacza poddania się, nie oznacza lubienia, oznacza zaprzestanie walki z doświadczeniem. Oznacza powiedzenie sobie: Ok mam te emocje, nie będę z nimi walczyć, po prostu pozwolę im być, poznam je, obejrzę je, zobaczę jakie one są. Będę z nimi żyć.
Jest to kluczowe, ponieważ zmienia naszą relację z emocjami i w efekcie może zmienić nasze emocje. Nie da się tego opowiedzieć, trzeba tego doświadczyć. Po prostu spróbuj, ze średnim natężeniem emocji. Następnym razem zamiast unikać po prostu obserwuj swoją emocję, przeżyj ją. Zamknij oczy i poczuj jak emocja się zmienia. Inne techniki:

Jako wielką falę, która cię unosi (walka z falą prowadzi jedynie do wyczerpania).

Wyobraź sobie emocję, jako chmurę na niebie, która przepływa, lub rozpływa się na wietrze.

Jako pędzący pociąg, którego nie da się zatrzymać, można tylko obserwować.

Jako kamień, który wrzucasz do jeziora.

Obserwowanie Emocji, SoundCloud

Obserwowanie Emocji, YouTube

Vivian Fiszer
Vivian Fiszer

psycholog, terapeutka DBT, pasjonatka psychoterapii 3 Fali (DBT, ACT, CFT), wiceprezes Fundacji BPD. Interesują mnie głównie problemy zaburzeń osobowości, intensywne emocje i problematyczne relacje. Prowadzę szkolenia, wykłady w szkole podyplomowej SWPS.

Artykuły: 287